ဝဲၤရဘံၤကညီဘျၢထံခရံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်

လံာ်စီဆှံ
ပနာ်လၢလံာ်စီဆှံမ့ၢ်ဝဲယွၤအကလုၢ်ကထါ,ဒီးအိၣ်ဝဲဒၣ်ခံကတြူၢ်လၢအမ့ၢ်လံာ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤအသီ ဒီးအလီၢ်လံၤန့ၣ်လီၤ.မ့ၢ်ဝဲယွၤအကလုၢ်ကထါလၢအအိၣ်ဒီးအစိအကမီၤဒီးကွဲးအသး လၢယွၤအသးစီဆှံစိကမီၤဒီးတၢ်ကမူၤကမၣ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်(မးသဲ 5:18, ၂ တံၤမသ့း 3:16-17). လၢတၢ်နာ်ပဟံးဃာ်လံာ်စီဆှံလၢအဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိအသိးလၢတၢ် ကမၣ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်,မ့ၢ်ယွၤအတၢ်သါ,ဒီးမ့ၢ်တၢ်လၢတၢ်ပှဲၤဒီးမ့ၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢတၢ်နာ်အဂီၢ်လီၤ.လံာ်စီဆှံမ့ၢ်နာ်သက့ပှၤကညီအတၢ်ကွဲးဘၣ်ဆၣ်ဒ်ယွၤအသးစီဆှံဟံးစုနဲၣ်ကျဲအသိးဘၣ်တၢ်ကွဲးလီၤအီၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးလၢပူၤဖျဲးဒီးတၢ်က မၣ်,တၢ်လီၤတဲာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ(၂ ပ့းတရူး 1:21)

ကစၢ်ယွၤ
ပနာ်လၢယွၤအိၣ်တဂၤဃီ,လၢအမ့ၢ်ဝဲဒၣ်တၢ်ဘၣ်တ့ခဲလၢာ်အကစၢ်(၄ မိၤဂှ့ 6:4, ကလီၤစဲ 1:16), လၢအလီၣ်ဖျါထီၣ်အသးလၢနီၢ်သၢဂၤအဖီခိၣ်,ပၢ်,ဖိခွါဒီးသးစီဆှံ(၂ ကရံၣ်သူး13:14), မ့ၢ်နာ်သက့ဒ်န့ၣ်ဒီးမ့ၢ်နီၢ်တ ဂၤဃီ,ကံၢ်လဲတမံၤဃီ,ဒီးလၤကပီၤတမံၤဃီလီၤ(ယိၤဟၣ်10:30).ယွၤန့ၣ်အိၣ်ဝဲလီၤထူလီၤယိာ်, (စံးထီၣ်ပတြၢၤ 90:2), အကတၢၢ်တအိၣ်ဘၣ်(၁ တံၤမသ့း 1:17),ဒီးပၢတၢ်လီၤထူလီၤယိာ်(စံး93:1).ယွၤန့ၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်လၢာ်(စံး 139:1-6), ယွၤန့ၣ်အိၣ်လၢတၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲး(စံး139:7-13), ယွၤန့ၣ်ထံၣ်တၢ်ခဲလၢာ်(လီၣ်ဖျါ19:6), ဒီးတဆီတလဲနီတဘျီဘၣ်(မၤလကံ3:6).ယွၤန့ၣ်စီဆှံဝဲ(ယဂှါယၤ6:3),တီဝဲလိၤဝဲ(၅ မိၤဂှ့ 32:4),တီဝဲ(၂ မိၤဂှ့ 9:27). ယွၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ(1ယိၤဟၣ်4:8),ယွၤန့ၣ်အဘျုးအဖှိၣ်ဒိၣ်ဝဲ(အ့းဖ့ၤစူး2:8),သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ် (၁ ပ့းတရူး 1:3),ဒီးဂ့ၤဝဲလီၤ(ရိမ့ၤ 8:28).

ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်
ပနာ်လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်မ့ၢ်ယွၤနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ.အဝဲဒၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယွၤလၢအပျိာ်လဲအသးဆူပှၤကညီအက့ၢ်အဂီၤ,ဒီးလီၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲပၢ်ကစၢ်ယွၤအက့ၢ်အဂီၤ,မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယွၤထီဘိတဘိယူာ်ဃီလီၤ. အဝဲဒၣ်ကဲထီၣ်ဘၣ်ပှၤကညီမ့ၢ်ဒ်သိးလၢအဝဲဒၣ်ကပာ်ဖျါထီၣ်ယွၤမ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်ဒီးဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိအဂီၢ်မ့ၢ်တၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. (မးသဲ 1:21; ယိၤဟၣ် 1:18; ကလီၤစဲ 1:15).
ပနာ်လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အတၢ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်မ့ၢ်ဝဲလၢသးစီဆှံဒီးအိၣ်ဖျဲၣ်ဝဲလၢမုၣ်ကနီၤစီဆှံနီၢ်မၤရံ(မးသဲ1:23),မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယွၤနီၢ်နီၢ်ဒီးပှၤကညီနီၢ်နီၢ်(ယိၤဟၣ်1:1,14),အိၣ်မူဝဲလၢတၢ်လၢတၢ်ပှဲၤအပူၤ, တၢ်ဒဲးဘးဒီးတၢ်သံၣ်သူမီၤကျာ်တ အိၣ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်(1 ယိၤဟၣ် 3:5), အတၢ်သိၣ်လိတဖၣ်ခဲလၢာ်မ့ၢ်တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ (ယိၤဟၣ် 14:6). ပနာ်လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်သံဝဲလၢထူၣ်စုညါအလိၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဖိခဲလၢာ်အဂီၢ်(1 ယိၤဟၣ် 2:2) ဒ်တၢ်လုၢ်ထီၣ်အသးလၢပှၤခဲလၢာ်အခၢၣ်စး (ယဂှါယၤ 53:5-6). ပနာ်လၢအတၢ်သံအံၤမ့ၢ်တၢ်လၢတၢ်ပှဲၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ်လၢပှၤတဂၤလၢ်လၢ် လၢအတူၢ်လိာ်အီၤဒ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤကစၢ်အသိး(ယိၤဟၣ် 1:12), မၤတၢ် 16:31) ပဘၣ်တၢ်ပာ်တီပာ်လိၤက့ၤပှၤလၢအတၢ်ဂၢ်လီၤအသွံၣ်လၢပဂီၢ်အဃိလီၤ(ရိမ့ၤ 5:9, အ့ဖ့းစူး1:7); ပနာ်လၢအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလၢတၢ်သံန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးပှၤလီၤ(မးသဲ 28:6, 1 ပ့းတရူး 1:3). ပနာ်လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်က့ၤထီၣ်ဆူမူခိၣ်လၢအနီၢ်ခိအသိး (မၤတၢ်1:9-10), ဒီးအခဲအံၤအဝဲဒၣ်ဆ့ၣ်နီၤလၢပၢ်ယွၤအစုထွဲဒ်ပပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်အသိးဒီးကတိၤန့ၢ်ခဲးတၢ်လၢပဂီၢ်လီၤ (ရိမ့ၤ 8:34; ဧ့ၤဘြံ 7:25).

သးစီဆှံ
ပနာ်လၢသးစီဆှံအိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီးနီၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ.(မၤတၢ် 5:3-4). အဝဲဒၣ်မၤက့ၤပနီၢ်အသီဒီံးအိၣ်ဆိးဝဲဒၣ်ဒီး ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိန့ၣ်လီၤ (ရိမ့ၤ8:9). အဝဲဒၣ်မ့ၢ်ဝဲမီၢ်သီဒီးလၢအဝဲဒၣ်အဃိခရံာ်ဒိးဘျၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိလၢအဝဲဒၣ်နီၢ်အပူၤ (1 ကရံၣ်သူး 12:12-14). အဝဲဒၣ်မ့ၢ်တၢ်စဲပနီၣ်ဒီးလၢတၢ်အံၤအဃိပၢ်ပာ်ဂၢၢ်ပာ်ကျၢၤဝဲပှၤ စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိခဲလၢာ်အိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤတုၤတၢ်ပှ့ၤက့ၤတစုန့ၣ်လီၤ (အ့ဖ့းစူး 1:13-14). အဝဲဒၣ်မ့ၢ်ဝဲသရၣ်လၢအဒုးကပီၤထီၣ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်အသးတဖၣ်ဒီးအတၢ်ဆိၣ်ကမိၣ်ဖဲအဝဲသ့ၣ်မၤလိယွၤအကလုၢ်ကထါန့ၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး 2:9-12).
ပနာ်လၢယွၤသးစီဆှံအံၤအိၣ်ဒီးစိဒိၣ်ကမီၤထီဒီံးအိၣ်ဝဲဒၣ်ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ဟ့ၣ်အါမးတဖၣ်လီၤ.(၁ ကရံၣ်သူး 12:11).ပနာ်လၢယွၤအသးစီဆှံအိၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လၢအလီၤလိၢ်လီၤလးတဖၣ်ဒီးမၤတၢ်လၢပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.
ယွၤအသးစီဆှံအတၢ်အိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်အိၣ်ဝဲဒၣ်ဒီးအတၢ်အုၣ်သးခီဖျိအသၣ်လၢအဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢတနံၤဘၣ်တနံၤပ တၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ. (ကလၤတံ 5:22-23) သးအတၢ်သၣ်သ့ၣ်တဖၣ်မ့ၢ်တအုၣ်သးလၢယွၤအသးစီဆှံမၤတၢ် လၢပပူၤန့ၣ်လီၤ. အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ,လၢတၤဆှုၣ်အလိၤန့ၣ်, ပှၤတဒဲးဘၣ်ချၢၣ်ဒၢသၣ်ဘၣ်.ပှၤလၢအဂ့ၤန့ၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်ဆံထီၣ်တၢ်ဂ့ၤလၢအပာ်ဖှိၣ်တၢ်အလီၢ်ဂ့ၤလၢအသးကံၢ်ပူၤလီၤ.ဒီးပှၤလၢအအၢန့ၣ်,ဟံးထီၣ်ဆံတီၣ်တၢ်အၢလၢအပာ်ဖှိၣ်တၢ်အလီၢ်အၢလၢအသးကံၢ်ပူၤလီၤ.အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ,ဒ်တၢ်ပှဲၤပသးလုၣ်ကွံာ်အသိး,ပထးခိၣ်ကတိၤတၢ်လီၤ.(လူၤကၣ် 6:44-45).

မူခိၣ်ကလူးဒီးမုၢ်ကီၤလံၢ်
ပနာ်လၢမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်အိၣ်ဝဲဒီးနီၢ်ခိအသိးလီၤ.ပနာ်လၢယွၤတ့လီၤမူခိၣ်ကလူးလၢကမ့ၢ်အခ့အပှၤတဖၣ်ဒီးပှၤ စိာ်တၢ်ကစီၣ်န့ၣ်လီၤ(နဃ့မယၤ 9:6, စံးထီၣ်ပတြၢၤ 148:2; ဧ့ၤ1:4). ပနာ်လၢမုၢ်ကီၤလံၢ်ဒီးတၢ်ဝံတၢ်နါအိၣ်ဝဲဒီးနီၢ်ဒၣ်ဝဲလီၤ.မုၢ်ကီၤလံၢ်ပကိးအီၤစၤတၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်မူခိၣ်ကလူးလၢအ ဆှၢဝဲဒၣ်မူခိၣ်ကလူးတဖၣ်လၢကပူထီၣ်ထီဒါယွၤ (ယဂှါယၤ 14:12-17, ယဃ့း 28:12-15). အဝဲဒၣ်မ့ၢ်ဝဲပှၤကညီဒီးယွၤအဒုၣ်အဒါလီၤ.တၢ်နါန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲစၤတၤအခ့အပှၤလၢတၢ်အၢတၢ်သီအပူၤလီၤ.အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဃၣ်အီၤလၢနိၣ်မ့ၣ်အူအပူၤလီၤထူလီၤယိာ်လီၤ(မးသဲ 25:41; လီၣ်ဖျါ 20:10).

ပှၤကညီ
ပနာ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤကညီန့ၣ်ဟဲကဲထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢယွၤအစုဒီးဘၣ်တၢ်တ့အီၤဒ်ယွၤအက့ၢ်အဂီၤအသိးဒီးလီၤဂာ်ဒီးယွၤ လီၤ(1မိၤဂှ့ 1:26-27). ပနာ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤကညီခဲလၢာ်န့ၣ်, မ့ၢ်လၢစီၤအၤဒၣ်အတၢ်လီၤကမၣ်အဃိ, ဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲ ဒၣ်တၢ်ဒဲးဘးအန့ဆၢၣ်,ဒီးပှၤကညီခဲလၢာ်န့ၣ်ဃုထၢတၢ်ဒဲးဘး(ရိမ့ၤ3:23). တၢ်ဒဲးဘးခဲလၢာ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ထီဒါယွၤလီၤ(ရိမ့ၤ6:23).ပှၤကညီန့ၣ်ကဃုက့ၤဝဲဒၣ်အကစၢ်ကျဲလၢကက့ၤထီၣ်ဘၣ်က့ၤဆူအလီၢ်ဒၣ်ဝဲဒ်လၢအခီၣ်ထံးအသိးန့ၣ်တသ့ဘၣ်(အ့ဖ့းစူး2:1-5,12)

တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ
ပနာ်လၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်လၢအမ့ၢ်တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်ခီဖျိတၢ်နာ်လၢယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အတၢ်မၤလၢထူၣ်စုညါအလိၤလီၤ(အ့ဖ့းစူး2:8-9). ခရံာ်အတၢ်သံလၢထူၣ်လိၤန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ပာ်တီပာ်လိၤက့ၤတၢ် ခီဖျိလၢ တၢ်နာ်ဒီးတၢ်ပှ့ၤက့ၤပှၤလၢတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်လီၤ.ခရံာ်ဒိးသံသးလၢပလီၢ်ဒီးဝံထီၣ်ပတၢ်ဒဲးဘးတဖၣ်လၢအနီၢ်ဒၣ်ဝဲအပူၤလီၤ(ရိမ့ၤ 5:8; 1 ပ့းတရူး 2:24). ပနာ်လၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤန့ၣ်ပဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤလၢတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်တမံၤဧိၤ,ခီဖျိလၢတၢ်နာ်တမံၤဧိၤ,လၢခရံာ်ပူၤတဂၤဧိၤအဃိလီၤ.တၢ်မၤဂ့ၤဒီးတၢ်ဒိကနၣ်တဖၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ပသၣ်ထီၣ်က့ၤတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဘျုးအဖှိၣ်လီၤ. တမ့ၢ်တၢ်လၢပကဘၣ်မၤအီၤလၢတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂီၢ်ဘၣ်.ခရံာ်အတၢ်လုၢ်ထီၣ်အသးမ့ၢ်တၢ်လၢတၢ်ပှဲၤ,မ့ၢ်အတၢ်အဒိၣ်ဝဲအါဝဲ, အဃိပှၤလၢအတူၢ်လိာ်ခရံာ်ဒ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤကစၢ်အသိးတဂၤန့ၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤလၢပှဲၤဝဲလံ,ဒီးယွၤအတၢ်စိတၢ်ကမီၤပၢၤဃာ်အီၤ,တၢ်မၤဘံၣ်မၤဘၢအီၤဒီးတၢ်စဲပနီၣ်အီၤလၢခရံာ်န့ၣ်လီၤစိၤလီၤထီလီၤ (ယိၤဟၣ် 6:37-40; 10”27-30, ရိမ့ၤ 8:1, 38-39; အ့ဖ့းစူး 1:13-14, 1 ပ့းတရူး 1:5; ယူဒၤ 24). တၢ်မၤဂ့ၤတၢ်ဒီးတၢ်အိၣ်မူလၢသူၣ်သီသးသီအပူၤန့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢပဟးဆှဲးအီၤတသ့ဘၣ်, ဒီးမ့ၢ်တၢ်လၢအလီၢ်အိၣ်ဝဲသပှၢ်တၢၢ်လၢကပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်လၢပဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.(ယာ်ကိာ် ၂).

တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်
ပနာ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်,ခရံာ်အနီၢ်ခိ,မ့ၢ်ဝဲနီၢ်သးအက့ၢ်ဂီၤလၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဖၣ်ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးလၢစိၤ ဆၢကတီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤ(1 ကရံၣ်သူး 12:12-14; 2 ကရံၣ်သူး 11:2, အ့ဖ့းစူး 1:22-23, 5:25-27). ပနာ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အိၣ်ဒီးလုၢ်လၢ်စီဆှံခံမံၤလၢအမ့ၢ်တၢ်ဒိးဘျၢဒီးဘူၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်ဒိးဘျၢမ့ၢ်ဝဲနီၢ်က စၢ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီၤလီၤ,ဟ့ၣ်လီၤသးလၢခရံာ်အပူၤခီဖျိတၢ်ဒိးဘျၢလီၤနီၢ်ခိဆူထံလာ်ဒ်အမ့ၢ်တၢ်အုၣ်အသးလၢခ ရံာ်အဂီၢ်ဒီးအတၢ်မ့ၢ်တၢ်လၢခရံာ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.ဘူၣ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အတၢ်သံ ဒီးဂၢ်လီၤသွံၣ်န့ၣ်လီၤ(မးသဲ28:19-20; မၤတၢ် 2:41-42; 18:8; 1 ကရံၣ်သူး 11:23-26). ခီဖျိလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဃိပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်ကဘၣ်တၢ်သိၣ်လိအီၤလၢကဒိကနၣ်ကစၢ်ဒီးအုၣ်အသးဘၣ် ဃးအတၢ်နာ်လၢခရံာ်ဒ်ပှၤအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်ဒီးယူးယီၣ်ယွၤလၢတၢ်အိၣ်မူအစီအဆှံပူၤန့ၣ်လီၤ.ပနာ်လၢတၢ်မၤ လိာ်ဖးဒိၣ်မ့ၢ်ဝဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အတၢ်သးခုကစီၣ်အဂံၢ်ခီၣ်ထံးန့ၣ်လီၤ.မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိခဲလၢာ်အမူအဒါ လၢကဘၣ်အုၣ်သးလၢယွၤအကလုၢ်ကထါအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ,တၢ်ကတိၤဒီးတၢ်အိၣ်မူန့ၣ်လီၤ. ယွၤအတၢ်သးခုကစီၣ်ဘၣ်ဃးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်အံၤန့ၣ်ကဘၣ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤအီၤလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ (မးသဲ 28:19-20; မၤတၢ် 1:8; 2 ကရံၣ်သူး 5:19-20).

တၢ်လၢကဟဲဆူညါ
ပအိၣ်ဒီးတၢ်နာ်လၢလၢအမူဝဲလၢကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးခရံာ်အတၢ်ကဟဲဒီးဟံးန့ၢ်က့ၤအပှၤစီဆှံတဖၣ်လီၤ(တံတူး2:13, 1သ့းစၤလနံ4:13-18). ပနာ်လၢအတၢ်ဟဲက့ၤကဒါက့ၤဆူဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ် ကအိၣ်ဒီးအနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ ဒီးကဟံးထီၣ်ကွံာ် အပှၤစီဆှံတဖၣ်ဆူအအိၣ်,ဒီးသူၣ်ထီၣ်အဘီအမုၢ်ဒီးပၢတၢ်ဒီးအပှၤစီဆှံအနံၣ်တကထိ (စကၤရယၤ14:4-11, 1 သ့းစၤလနံ 1:10, လီၣ်ဖျါ 3:10, 19:11-16, 20:1-6). ပနာ်လၢပှၤလၢအဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤခဲလၢာ်ကမ့ၢ်ဝဲလၢအနီၢ်ခိဒၣ်ဝဲဒီးပှၤစီဆှံတဖၣ်ကနုာ်လီၤဘၣ်ဝဲဆူ တၢ်သးခုအထူအယိာ်ဒီးနုာ်လီၤအိၣ်ဘၣ်ဝဲဆူဟီၣ်ခိၣ်အသီ,မ့မ့ၢ်ပှၤအအၢတဖၣ်န့ၣ်ဆူတၢ်စံၣ်ညီၣ်အနိၣ်မ့ၣ်အူအ ပူၤလီၤ(မးသဲ 25:46; ယိၤဟၣ် 5:28-29; လီၣ်ဖျါ 20:5-12-13).
ပနာ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိအသးန့ၣ်ဖဲအနီၢ်ခိသံဝဲန့ၣ်အသးဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲလၢအနီၢ်ခိပူၤဒီးအိၣ်ဝဲဒၣ်ဒီး ယွၤကစၢ်,လၢကအိၣ်ခိးတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလၢအနီၢ်ခိ, သးဒီးအသးပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်က့ၤအသးလၢကဒိးဘၣ်တၢ်လၤကပီၤဃုာ်ဒီးကစၢ်လီၤစိၤလီၤထီန့ၣ်လီၤ.(လူၤကၣ် 23:43; 2 ကရံၣ်သူး5:8, ဖံးလံပံၤ 1:23,3;21, 1 သ့းစၤလနံ 4:16-17). ပနာ်ဝဲဒၣ်လၢပှၤတစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဘၣ်တဖၣ်အသးန့ၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဝဲဒၣ်တုၤလီၤလၢတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤဖဲနီၢ်ခိဒီးနီၢ်သးပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်က့ၤသးလၢတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢလီၢ်ပာ်စိာ်အဖီခိၣ် လၢတၢ်စံၣ်ညီၣ်အဂီၢ်ဒီးကဘၣ်တ့ၢ်လီၤအီၤဆူနိၣ်မ့ၣ်အူအပူၤဒီးတူၢ်ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်လီၤစိၤလီၤဃၣ်န့ၣ်လီၤ (မးသဲ 25:41-46; မၢ်ကူး 9:43-48; လူၤကၣ် 16:19-26; ၂ သ့းစၤလနံ 1:7-9; လီၣ်ဖျါ 20:11-15

တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်
ပနာ်လၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်န့ၣ်မ့ၢ်ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ.တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်န့ၣ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်ထဲလၢအဆၢကတီၢ်ဘၣ်တကတီၢ်ဧိၤန့ၣ်ဘၣ်လီၤ.ပတၢ်အိၣ်မူဒီတကတီၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢကဘၣ်လီၣ်ဖျါထီၣ်တၢ ်လၢအအိၣ်လၢပပူၤတမံၤမ့ၢ်တၢ်မနုၤလဲၣ်,မ့ၢ်တၢ်လၢကဘၣ်လီၣ်ဖျါထီၣ်ယွၤအကလၤကပီၤဒီးမ့ၢ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢပတၢ်အိၣ်ဆိးလၢယွၤအလၤကပီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.(ယိၤဟၣ်4:24).ပှၤလၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤန့ၣ်ဘၣ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ လၢသူၣ်လၢသးဒီးတၢ်မ့တၢ်တီလီၤ.တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤန့ၣ်မ့ၢ်ပတၢ်သးခုစံးဘျုးစံးဖှိၣ်ယွၤလၢအတၢ်အုၣ်က့ၤ ခီၣ်က့ၤပှၤဒီးအတၢ်ဟ့ၣ်ပှၤလၢတၢ်မူအထူအယိာ်လံအဃိန့ၣ်လီၤ.
ပနာ်လၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤန့ၣ်တဘၣ်အိၣ်ဒီးအက့ၢ်အဂီၤလီၤတံၢ်လီၤဆဲးတခါခါဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်,မ့မ့ၢ်တခီက ဘၣ်မ့ၢ်တၢ်သဘျ့လၢပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤအဂီၢ်ဒီးဒိးန့ၢ်ဘၣ်ဝဲတၢ်သူၣ်မံသးမုာ်, သးအတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါလၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အပူၤဒီးကျဲးစၢးအိၣ်မူထီၣ်ဘးဒီးသၣ်ထီၣ်ဝဲတၢ်အိၣ်မူအသကဲးပဝးဒ်လၢအန့ၢ်ဘၣ်ဝဲသးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအ သိးန့ၣ်လီၤ.မ့ၢ်နာ်သက့ဒ်န့ၣ်ဒီးပတၢ်သဘျ့လၢတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤအပူၤန့ၣ်ကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအိၣ်ဒီးအသူးအသ့ၣ်အလၤကပီၤ,ဒီးသုတကဲလၢတၢ်လီၤဃံၢ်ဒီးတၢ်တံာ်တာ်လၢပှၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ်ဘၣ်လီၤ. (၁ ကရံၣ်သူး 14:40). တၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤကဘၣ်မ့ၢ်တၢ်ဟဲစိာ်သးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါနီၢ်နီၢ်ဒီးမၤထီၣ်မၤထီတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤသကိးတၢ်ဒီးခရံာ်ဖိကရူၢ်ကရၢအဂုာ်အဂၤ
ပနာ်ဒီးတူၢ်လိာ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ကရူၢ်ကရၢတဖုဂ့ၤဂ့ၤ,လၢအတူၢ်လိာ်ခရံာ်ဒ်အမ့ၢ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤကစၢ်အသိးန့ၣ် လီၤ.(အ့းဖ့းစူး 4:4-5) ပအိၣ်ဒီးတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်,တၢ်ဖံးသကိးမၤသကိးဒီးအဝဲသ့ၣ်သ့ဝဲဒ်အပတီၢ်အသိးဒီးဒ်တၢ်အိၣ်သးအသိးန့ၣ်လီၤ.

တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်
တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢအဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်လၢအလီၢ်အိၣ်ဝဲလီၤ.တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိလၢအအိၣ်လၢသးအတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်အပူၤ,တၢ်ဖံးတၢ်ညၣ်အသးကွံတၢ်အပူၤတဖၣ်မ့ၢ်တၢ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်, တၢ်အိၣ်အဖှိၣ်ခိၣ်နၢ်စှၤဂၤကြၢးဘၣ်လဲၤထံၣ်လိာ်သးဒီးအီၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဒီးတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤအီၤလၢပှၤစှၤဂၤအမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤ.
ပနာ်ဝဲဒၣ်လၢပကဘၣ်ပျၢ်လိာ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်လၢပှၤတဂၤဘၣ်တဂၤအဖီခိၣ်ဒ်ခရံာ်ပျၢ်ကွံာ်ပှၤအသိးန့ၣ်လီၤ.(မးသဲ 6:9).ဒ်ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးသိၣ်လိပှၤအသိးပှၤတဂၤဂၤမ့ၢ်မၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤဒီးပကဘၣ်လဲၤဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါအီၤထဲတဂၤဧိၤ လီၤ. မ့ၢ်တဒိကနၣ်ဘၣ်ဝဲဒီးဟံးန့ၢ်ပှၤတဂၤ,ခံဂၤလၢကဒုးဘၣ်လိာ်တၢ်အဂီၢ်တက့ၢ်.အဝဲဒၣ်မ့ၢ်တဒိကနၣ်ဘၣ်ဒီးစံး ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢကဘှီဘၣ်က့ၤအီၤတက့ၢ်.(မးသဲ18:15-18)

ဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးနီၢ်ဒီမါဝၤအခီပညီ
ပနာ်ဝဲဒၣ်လၢဟံၣ်ဖိဃီဖိန့ၣ်မ့ၢ်ယွၤသူၣ်ထီၣ်ဝဲလၢအိၣ်ဒီးအတၢ်တိာ်လၢယွၤတၢ်သးခုကစီၣ်ကရၤလီၤအသးဆူပှၤတစိၤဃီအဆၢကတီၢ်ဒီးဆူပှၤလၢခံတစိၤဘၣ်တစိၤတုၤတၢ်အစိၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်ဖိဃီဖိစံးတၢ်န့ၣ်စးထီၣ်အသးလၢယွၤအတၢ်ပာ်ဖှိၣ်ပိာ်မုာ်ဒီးပိာ်ခွါဒံးတဖံးဃီတညၣ်ဃီအသိးဒီးယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်န့ၢ်သါအီၤလၢချံသၣ်လၢအမ့ၢ်ဖိ မုၣ်ဖိခွါတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.(1မိၤဂှ့ 2:18; 2:23-24; မးသဲ 19:6; ), ပိာ်မုၣ်ဒီးပိာ်ခွါအတၢ်မ့ၢ်တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်ဝဲယွၤအတၢ်ဟ့ၣ်လၢကမၤပှဲၤဟီၣ်ခိၣ်အံၤဒီးအချံအသၣ်ဒီးအိၣ်မူလီၣ်ဖျါထီၣ်ယွၤအလၤကပီၤန့ၣ်လီၤ. (5 မိၤဂှ့ 22:5)